Over De Nieuwe Rand
De Nieuwe Rand is een project dat de mobiliteit, leefkwaliteit en klimaatvriendelijkheid in de oostrand van Antwerpen wil verbeteren.
De Nieuwe Rand (vroeger ‘het complex project Oostelijke Verbinding’) onderzoekt de realisatie van het oostelijk deel van het Haventracé en de ambities die hiervoor geformuleerd zijn. Daarmee verbetert de bereikbaarheid van de haven en wordt het verkeer dat niet in het centrum van Antwerpen moet zijn om de stad geleid.
Het Haventracé maakt samen met de Oosterweelverbinding, de overkapping van de ring en de overschakeling op duurzamer vervoer (de ‘modal shift’) deel uit van het Toekomstverbond uit 2017. Met dat verbond willen de Vlaamse overheid, de stad Antwerpen, het Havenbedrijf Antwerpen en de burgerbewegingen stRaten-generaal, Ademloos en Ringland, een vlot bereikbare en leefbare Antwerpse regio waarmaken.
Waarom
Omwille van de haven is het verkeersknooppunt rond Antwerpen van internationaal belang. De omgeving, haar inwoners en de lokale bedrijvigheid ondervinden hinder door de vele files en het vrachtverkeer. De Nieuwe Rand heeft daarom drie belangrijke doelen die bijdragen aan een betere toekomst in de oostrand van Antwerpen: veiliger, duurzamer en vlotter verkeer, een betere leefkwaliteit en een omgeving die klimaatvriendelijk is én beter bestand tegen de klimaatverandering.
Hoe verloopt het project
Omdat De Nieuwe Rand een uitdagend project is met een grote impact op veel mensen, legt de Vlaamse overheid er een duidelijk stappenplan en een werkwijze voor op. Zo verloopt het onderzoek via de speciale procedure voor complexe projecten. Deze aanpak bestaat uit vier fases: een verkenningsfase, een onderzoeksfase, een uitwerkingsfase en een uitvoeringsfase.
De fases zijn gescheiden door drie beslismomenten: de startbeslissing, het voorkeursbesluit en het projectbesluit. Ter voorbereiding van het voorkeurs- en het projectbesluit vindt telkens een openbaar onderzoek plaats.
De verkenningsfase en de startbeslissing zijn ondertussen afgerond. Tijdens de verkenningsfase brachten we het probleem in kaart en bespraken we de doelen van dit project. Bovendien tekenden we de grote lijnen van het proces uit. In de startbeslissing noteerden we vervolgens heel helder de doelstellingen van De Nieuwe Rand, alsook welk engagement vereist was om over te gaan naar de onderzoeksfase waarin we ons nu bevinden.
Participatie, co-creatie en open communicatie staan centraal in complexe projecten en dus ook in De Nieuwe Rand. Door samen te werken met inwoners, experts, burgerbewegingen en belangengroepen verloopt het proces eerlijk, efficiënt en houdt het rekening met alle betrokkenen. De dialoog draagt bij tot een kwalitatief onderzoek dat rekening houdt met verschillende perspectieven.
Wat wordt onderzocht
Het projectteam van De Nieuwe Rand onderzoekt samen met inwoners, experts, belangengroepen, burgerbewegingen en lokale besturen hoe de A12 en E313 tussen Ranst en Antwerpen-Oost (R1) beter kunnen functioneren, maar ook of de mogelijke aanleg van een nieuwe ondergrondse weg tussen de E313 in Wommelgem en de A19/A12 in Ekeren (A102) en een nieuwe weg in Stabroek (Nx) kan bijdragen tot een betere mobiliteit.
In januari 2023 werd de alternatievenonderzoeksnota voorgesteld. Deze beschrijft twee mogelijke oplossingen voor het verkeer. Zo wordt een voorstel met én zonder de aanleg van een nieuwe weg, de A102, onderzocht. Binnen elk van die mogelijke oplossingen zijn bovendien nog verschillende keuzes en variaties mogelijk.
Naast een oplossing voor de verkeersknoop, zoekt De Nieuwe Rand ook naar manieren om de openbaar vervoer-, fiets- en wandelnetwerken te versterken, de regio klimaatvriendelijker te maken en de leefkwaliteit te verbeteren. Zo wordt onderzocht hoe natuur- en bosgebieden verbonden en uitgebreid kunnen worden, hoe landbouw zijn plaats kan behouden in de open ruimte, hoe de CO₂-uitstoot van het project gecompenseerd kan worden, ... Doorheen het hele proces wordt gezocht naar betaalbare oplossingen die toekomstgericht zijn en voldoende rekening houden met onze snel veranderende maatschappij. Hierbij zijn we alert voor mogelijke quick wins die we op korte termijn al kunnen realiseren.
Door wie
De Nieuwe Rand is een initiatief van de Vlaamse Overheid. Het Agentschap Wegen en Verkeer en het Departement Omgeving zijn de trekkers van het project.
Antwerps provinciegouverneur Cathy Berx begeleidt het proces en is voorzitter van de werkbanken.
De Nieuwe Rand werkt nauw samen met de besturen van de gemeenten Stabroek, Kapellen, Brasschaat, Schoten, Schilde, Wijnegem, Zandhoven, Ranst, Wommelgem, Kalmthout, Wuustwezel, Brecht, de stad Antwerpen en de districten Ekeren, Deurne, Borgerhout, Merksem en Berendrecht-Zandvliet-Lillo.
Ook burgerbewegingen, inwoners, het middenveld, belangengroepen, bedrijven en actiegroepen werken actief mee aan De Nieuwe Rand.
Mede mogelijk gemaakt door
